تاملّی فقهی پیرامون استثناء زوجین از ارث بردن حد قذف
Authors
Abstract:
حد قذف یکی از حدود شرعی است که در مواد قانونی نیز بدان پرداخته شده و در مادهی 260 ق.م.ا مصوب 1392 بحث ارثرسیدن حد قذف به ورثه مقذوف و استثناء زوجین از ارث بردن حد قذف مطرح شده است. باتوجه به اینکه فقها و قانونگذار جمهوری اسلامی ایران زوجین را از ارث بردن قذف محروم دانستهاند هدف اصلی این پژوهش بررسی ادلّه فقهی استثناءشدن زوجین از ارث بردن حد قذف است؛ البته به عنوان نکته مقدماتی دیدگاه فقها در مورد اصل حکم به ارث رسیدن حد قذف نیز بررسی شده است. این پژوهش با استفاده از منابع فقهی و روایی با نگاهی انتقادی به دیدگاه فقها و قانونگذار در زمینه استثناء زوجین از ارث بردن حد قذف سامان یافته است. آنچه به عنوان نتیجه مطرح شده، با توجه به عمومات به ارثرسیدن حد و نبود دلیل برای استثناء زوجین، استثناء مذکور در کلام بسیاری از فقها و مادهی 260 ق.م.ا بدون پشتوانه و نادرست به نظر میرسد. در پایان با توجه به این نتیجه، پیشنهادی در زمینه تغییر متن مادهی 260 ق.م.ا ارائه شده است.
similar resources
تأملی فقهی در امکان معافیت مادر از حد قذف با نگاهی به تعمیم ادله
جرم قذف در فقه بهطور عام دارای مجازات است. قذف فرزند ازسوی پدر از این اصل کلی مستثناست. بهتبع این استثنا، حکم مادر در فرض قذف فرزند هم مطرح میشود. این دوگانگی در عدم اجرای حد قذف بر پدر و اجرای آن بر مادر، در مادۀ 259 قانون مجازات اسلامی و نیز قول مشهور فقیهان امامیه نمود پیدا کرده است. مشهور فقیهان امامیه قائل به اجرای حد بر مادر و عدم اجرای آن بر پدر هستند. باوجودِ این، با توجه به استحکام ا...
full textجستاری در امکانسنجی معافیت مادر از کیفر حد قذف
مشهور فقیهان امامی وجود رابطه «پدری-فرزندی» را موجب معافیت از پارهای مجازاتها قلمداد کرده و معتقدند بر پدرى که فرزند خود را قذف نماید حدّ جارى نمىگردد. لکن در مقابل، ایشان نسبت «مادری-فرزندی» را در زمره عوامل معافیت از کیفر ندانسته و معتقد به اجرای حد بر مادر در صورت تحقق قذف هستند. بازتاب این تلقی دوگانه در مواد 259 و 260 ق.م.ا نیز نمود یافته است. نیکپیداست که وجود چنین افتراقاتی در حو...
full textبررسی فقهی موارد استثناء شده از حرمت ربا
حرمت ربا در قرآن و منابع روایی از ضروریات دین اسلام به شمار میرود. هر گاه کسی، پولی را قرض گیرد، موظف به برگرداندن اصل آن است اما برگرداندن اصل با زیاده ربا خواهد بود. این زیاده در فقه استثنائاتی دارد: بین پدر و فرزند، زن و شوهر، عبد و مولا و کافر مسلمان ربا نیست. طبق آیۀ قرآن ربا ظلم است پس هرگز استثناپذیر و قابل تخصیص نیست. زیرا بیان شرع قبح ذاتی آن را میرساند. با دقت در متون روایات مربوطه...
full textبررسی فقهی و حقوقی جبران ضرر معنوی در قذف
در فقه نگرشهای عمیق فقهی در مورد جبران ضرر وجود دارد. لهذا، قواعدی که در فقه برای اثبات احکام ثانوی مورد استناد قرار میگیرد بر مصلحت شخصی و نوعی استوار است؛ یکی از مصادیق خسارت معنوی، «قذف» یا نسبت اعمال ناروا میباشد که اقامه و اجرای آن متوقف بر مطالبهی آن است، طبق مفاد قاعدهی لاضرر هر نوع حکمی که موجب ضرر و زیان گردد از نظر شرع منتفی است؛ لذا در بادیالنظر، مداقهی قانونگذار، در مرحله ...
full textبررسی ارث زوجین در فرض انحصار در فقه امامیه
Subject of this article is the deprivation that relate to wives and their portion in patrimony of their husband. As most Imamiah’s jurists state wives are deprived from possessing all estates in the case of husband’s death. In the other hand, some jurists mentioned that wives are same as other and that deprivation is not acceptable. Some states that in case of Imam's absence surplus of patrimon...
full textبررسی فقهی موارد استثناء شده از حرمت ربا
حرمت ربا در قرآن و منابع روایی از ضروریات دین اسلام به شمار می رود. هر گاه کسی، پولی را قرض گیرد، موظف به برگرداندن اصل آن است اما برگرداندن اصل با زیاده ربا خواهد بود. این زیاده در فقه استثنائاتی دارد: بین پدر و فرزند، زن و شوهر، عبد و مولا و کافر مسلمان ربا نیست. طبق آیۀ قرآن ربا ظلم است پس هرگز استثناپذیر و قابل تخصیص نیست. زیرا بیان شرع قبح ذاتی آن را می رساند. با دقت در متون روایات مربوطه...
full textMy Resources
Journal title
volume 15 issue 54
pages 67- 84
publication date 2019-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023